Truyện ngắn ngắn
Tôi cũng là nhân viên văn
phòng có thâm niên ở một cơ quan. Chúng tôi đã từng ngồi nát năm ghế mây, bảy
ghế gỗ, ba ghế sắt thời bao cấp. Ghế mây, ghế gỗ ngồi đến nát ra nói các bạn
còn có thể tin, ghế sắt mà nát được ư? Vâng, ghế sắt thì nát sao được. Nghe thế
các bạn cho là tôi nói dóc! Tôi thề, không nói dóc tí tẹo nào. Ghế sắt còn mau nát
hơn cả ghế gỗ. Thật đấy, dù nó không nát theo đúng nghĩa của từ “nát”, không
tin các bạn tìm đến nhà bảo tàng ghế mà xem, có thấy ở đấy người ta “bảo tàng”
được chiếc ghế sắt nào không? Ghế mây, ghế gỗ hỏng, khi phát ghế mới cho các
phòng, ban thủ kho thu lại “vật chứng” để lưu kho, nhà bảo tàng ghế sưu tầm về
trưng bầy có đủ. Còn ghế sắt khi hỏng, thủ kho thu về kho tích được nhiều nhiều
đem bán thanh lý cho đồng nát cũng được món tiền tăng quỹ... bỏ túi. Đó là lý
do ghế sắt không thể có mặt trong bảo tàng… ghế.
Xin lỗi, chuyện sau đây
chẳng liên quan gì đến ghế, đến bàn, vui miệng tôi kể đại cho vui. Như đã nói ở
trên: Tôi làm nghề văn phòng theo đúng nghĩa, không như các ông làm nghề văn
phòng cấp thủ trưởng! Vì tôi chưa bao giờ được oai vệ ký vào bất cứ thứ giấy tờ
gì như các ông, bà làm nghề văn phòng là thủ trưởng, ngoại trừ tháng hai lần ký
sổ lĩnh lương. Vậy, tại sao văn phòng nơi tôi làm việc bị hỏng nhiều ghế đến thế
ư? Tổn hao cho công quỹ quá? Có người sẽ nghĩ tôi là thằng ky bo, tiết kiệm ăn
quà sáng, ngồi làm việc, đói… gậm ghế ra ăn? Kệ thiên hạ nghĩ hươu nghĩ vượn,
nghĩ dơi nghĩ chuột gì thì nghĩ, bụng con người làm sao tiêu hoá nổi mây, gỗ,
sắt mà sợ người ta nghĩ vớ vẩn, đổ oan cho mình?
Ngày xưa các cụ thấy con
cháu mải miết làm việc gì đó cho là vô ích, liền mắng: “Từ nay mài (vật
đó) ra cơm ra gạo mà ăn nhé!” Vậy mà cơ quan tôi có ông thủ trưởng mài
được cái thứ vô ích ra để ăn đấy. Không những ra cơm ra gạo, ông ta còn mài nó
thành đất, thành nhà, thành vàng thành đô la, thành nhiều tài sản quý là khác.
Hồi còn là nhân viên văn
phòng thường thường, chữ ký của ông ta cũng vào lại thường thường con lươn con
chạch rưa rứa chữ ký của đám nhân viên quèn chúng tôi vậy cả. Khi được đề bạt
ngồi vào ghế thủ trưởng, ông mải miết ngày đêm tập ký cho chữ ký thật đẹp, thật
bay bướm. Vớ được vật gì ông tập ký lên vất ấy, từ tờ giấy trắng, tờ báo, mảnh
giấy gói, mẩu giấy xi măng, bất cứ thứ gì có thể ký thành chữ là ông tập ký
luôn tay. Vài tháng sau chữ ký ông ta rồng bay phượng múa tối mắt chúng tôi luôn.
Nét khởi đầu vồng tớn rõ to, vào nét thứ hai đều đều một đoạn, đến nét cuối ông
cho cong vút hình câu liêm, trông giống hình dây mai xo gánh hai đầu hai cái
bếp điện, ưng ý rồi ông đem khoe, ý đe trước chúng tôi:
- “Các cậu thấy chữ ký của tớ có đệ nhất
tiên hạ không, vừa thoáng tiền vừa nở hậu... cứ gọi là bền trước vững sau mãi
mãi".
Thời ấy thủ trưởng ký bất
cứ thứ giấy tờ gì, đơn giản chỉ vì trách nhiệm. Anh là thủ trưởng, nhiệm vụ của
anh là ký vào những chứng từ, những bản hợp đồng đám nhân viên chúng tôi đã làm
việc đi làm việc lại với đối tác B C D, khâu cuối cùng thủ trưởng chỉ ký là
xong. Ký xong, hút vui với nhau điếu thuốc. Điếu thuốc Sông Cầu đã là sang, tất
cả vì nhiệm vụ, anh người ký, tôi người thực hiện. Thời đại tiến triển, nâng
bao thuốc Sông Cầu lên bao Vilataba. Tiến thêm tí nữa; đầu thập kỷ 90 thế kỷ 20
cao thành bao ba số 5 (555); cuối thập kỷ 90 là ... chiếc phong bì rồi giữ hủ
tục phong bì dài dài sang thế kỷ 21. Cái phong bì ấy đầu tiên mang ý nghĩa tế
nhị: Vui vẻ bữa ăn trưa. Dần dà tiến lên cho kịp thời đại tên lửa vượt Đại
Dương, ngoài phong bì kèm thêm bữa tiệc ở nhà hàng hay khách sạn, quán Karaokê
có thêm món vitaminE... tươi mát tráng miệng.
Bây giờ thì… chữ ký của
ông ra tiền, ra đất, ra cửa cao nhà rộng... ông mua bảo hiểm, ông đăng ký bản
quyền cho cái chữ ký của ông mãi tận... tít trên “công ty” ô dù... bền vững
lắm, đố thằng nào bẩy nổi chữ ký của ông đi. Mỗi khi cầm bút ký một chữ là đều
có giá của nó. Ông chẳng ký không cho ai bao giờ. Thế mà gần đây, thằng cháu
nội của ông nó dám hỗn láo... Một hôm, mặt buồn rười rượi đem cuốn học bạ đến
nhờ ông ký dưới phần nhận xét của cô giáo chủ nhiệm để chứng minh việc gia đình
đã xem lời ghi nhận xét của cô về việc học hành chểnh mảng, bỏ tiết, bỏ buổi
học của nó. Vì sợ bố mẹ biết việc bỏ học nhiều ngày trong học kỳ, nó đến nhờ
ông nội ký thay. Quen như mọi lần cầm bút ký ở cơ quan, ký cho thằng cu cháu
xong, ông viết lên mảnh giấy con số 4, và tám con số 0 (không) kèm sau
(40.000.000) đưa cho cháu và kèm nụ cười tươi như lúc ký duyệt ở cơ quan:
- Về bảo bố mẹ cháu đem
trả ông bốn mươi triệu đấy nhé!
Thằng cháu tròn xoe mắt
nhìn hau háu vào cái bút máy nắp vàng trong tay ông nội một lúc, rồi nó hỏi:
- Sao bố cháu phải trả ông
nhiều tiền thế?
- Mỗi chữ ký của ông có giá
trị như thế khi ông ký ở cơ quan đấy.
Thằng cháu ngẫm nghĩ một lúc rồi hớn hở bảo ông:
- Ông ơi, thế thì cháu
không đi học nữa đâu!
Đến lượt ông nội tròn xoe
hai mắt nhìn lại nó:
- Sao thế?
Nó nhanh nhảu:
- Cháu chỉ học một chữ ký
của ông nội thôi, ông dạy cháu ký thật đẹp vào… ông nhé!
Hoàng Xuân Họa
